Ku xavisiwa ka switandi swa Giyani swa ha ya emahlweni
Orlando Chauke
Ku xavisiwa ka switandi swa masipala wa Giyani swa ha ya emahlweni, hambi leswi a swi phanghiwile hi nkanu eka switandi leswi masipala wu nga le makungiwini ya ku swi lawula.
Loko a vulavula na vateki va mahungu hikokwalaho ka ku phanghiwa ka switandi, muvulavuleri wa masipala Steve Mavunda u vule leswaku masipala a wu chavisiwi hi xingawu xa nghala, hikokwalaho ka vanhu lava nga nghenela ndhawu ya switandi swa masipala va phangha switandi naswona masipala wu ta wisa nchumu wun’wana na wun’wana lowu nga ta akiwa endhawini leyi ehandle ka mpfumelelo.
“Hi swi endlile enkarhini lowu hundzeke, hi ta tlhela hi swi endla nakambe eka un’wana na un’wana loyi a tekaka misava swi nga ri enawini,” wa hlamusela, laha a kombiseke hi mhangu ya 2009 laha masipala wu nga mbindzimuxa tindlu to hlaya leti a ti akiwile swi nga ri enawini. Mhaka leyi yi helerile etikhoto, kambe masipala hi wona lowu hluleke eka mhaka leyi.
Loko a vutisiwa hi swihehlo leswi taka na murhangeri wa Giyani Action Committee, Gift Maswanganyi swa leswaku ku na kutlula 100 wa switandi leswi nga xaviseriwa n’wamabindzu un’we loyi a nga le makungwini yo endla bindzu ra tindlu, Mavunda u angurile hi ku vula leswaku leswi a hi ntiyiso.
“Xivutiso xexo xi vutisiwile hi nkarhi lowu a va khomile nhlengeletano na mufambisi wa masipala Maxwell Chauke, loyi a va byeleke leswaku loko mhaka leyi yo va ntiyiso u ta tshika ntirho xika’wekan’we. Laha a kombiseke leswaku masipala wu humesa maphepha ya swiviko swa timali ku ya hi Tsalwa ra 71 n’hweti na n’hweti.
.
“Loko a ku ri na swiviko swa muxaka wolowo, a hi ta va hi swi kumile khale, kambe ku fika sweswi ku hava munhu loyi a endleke mhaka ya muxaka wolowo ku ya hi leswi vanhu va swi vulaka,” wa hlamusela laha a kombeleke vaaki va le Giyani ku yimela migingiriko ya masipala va nga tinghenelerisi eka migingiriko yo teka misava swi nga ri enawini hikuva swi ta va dyela mali loko masipala wu ta wisa miako yo ka yi nga ri enawini.
Hi hala tlhelo, mingiriko yo teka misava swi nga ri enawini yi tikomba yi taleriwile hi mpfilumpfilu naswona a ku sele kantsongo leswaku ku va na madzolonga loko vanhu va lwela tindhawu leti phanghiweke. “Ndzi hlawurile xa mina xitandi tolo, ndzi tlhela ndzi xi fungha, kambe loko ndzi fika namuntlha ndzi kuma munhu loyi a vulaka leswaku i xitandi xa yena, “ ku rila wansati loyi a kombela varhangeri va Giyani Action Committee ku n’wi pfuna ku teka xitandi xa yena.
Vaaki vo hlaya va vile na swiphiqo leswi fanaka, kambe a ku ri hava lexi a va ta xi endla ku papalata madzolonga. Leswi a swi nyanyisa xiyimo hi leswaku van’wamabindzu a va tekile switandi swo hlaya ku tlula leswi a ku ta avelaniwa swona. Kasi van’wana a va hehliwa hi ku tirhisa maendlelo lawa leswaku va ta vuyeriwa hi macheleni.
Loko a vutisiwa hi mhaka leyi, Mavunda u vule leswaku masipala a wu switiva swiphiqo swa ku phanghiwa ka misava, naswona a swi nge tlhaveriwi hi sana hikuva masipala a wu nge khondli mavoko hi mhaka leyi. “Swavava loko van’wana va tirhisa xiyimo xa vona xa swatimali ku tshikelela van’wana, kambe leswi vaaki va faneleke ku switiva hi leswaku kuhava munhu loyi a nga ta pfumeleriwa ku kuma misava ehandle ko landzelela tindlela letinene ta masipala, swi nga ri na mhaka leswku u xifumi kumbe xisiwana,” wa hlamusela,
Hi hala tlhelo, masipala wu nyikiwile papilla ro yimisa va Giyani Action Committee ku nghenelela eka migingiriko yo xavisa switandi hi masipala. Murhangeri wa Giyani Action Committee Gift Maswanganyi, u yirisiwile ku khoma tinhlengeletano eka miako ya masipala, ku chavisela xikan’we na ku kavanyeta migingiriko ya masipala yo xavisa switandi.
Kasi Maswanganyi u languteriwile ku ya vonakala emahlweni ka khoto hi siku ra 29 July ku ya nyika tinhlamuselo ta leswaku hikokwalaho ka yini a vona swi nga fanelangi leswaku xileriso xa khoto xi nga yi emahlweni. Kasi masipala wu vula leswaku vanhu lava nga na ku tsakela ku xava switandi endhawini leyi va nga ya emanhlweni va bela riqingo eka 015 811 5573 kuya valanga ndhawu yi nga se xavisiwa.