Mindzavisiso ya mirhi ya xintu yi hlangana na mintlhotlho
Vutshunguri bya ndhavuko bya Afrika, na matimu ya byona yo fuwa na maendlelo yo hambana hambana, i khale swiri xihlovo xa ku horisa na ku hanya kahle eka miganga yotala eka tikonkulu hinkwaro.
Hambiswiritano, vutshunguri bya ndhavuko hakanyingi byi langutana mintlhotlho ya ti mali leti nga pfunaka leswaku ku endliwa mindzavisiso hambi ku ri ku yi nhluvukisa, leswi swiendla leswaku ku va na ku hambana loko yi pimanisiwa na vutshunguri bya le Yuropa.
Hi ku lemuka nkoka wa mirhi ya xintu, Yunivhesiti ya Free State yi tekile goza ra nkoka, hi ku sungula vulavisisi eka vutshunguri bya “Post COVID-19” hi ku tirhisa maendlelo yo horisa ya ndhavuko.
Phurofesa Motlalepula Matsabisa, ku suka eYunivhesiti ya Free State, mutivi wa mirhi ya xintu ya Afrika na nhloko ya Pulatifomo ya Nhluvukiso wa Vumaki bya Mirhi ya Afrika na Tithekinoloji eka Ndzawulo ya Pharmacology u seketela mirhi ya ndhavuko eka tikonkulu ra Afrika.
“A ku na mali leyi eneleke yo seketela ndzavisiso wa mirhi ya ndhavuko (xintu) ku fana ni mirhi yin’wana ya le Yuropa,” ku vula Prof. Matsabisa.
“Ku hambana loku ku nga kona eka nseketelo wa timali ku sivela vulavisisi na ku tsariwa ka vutivi lebyi nga ta kumeka endzhaka ka vulavisisi lebyi,” ku engeta Prof Matsabisa.
Nkoka Wa Vutshunguri Bya Ndhavuko:
Vutshunguri bya ndhavuko eAfrika byi katsa maendlelo yo hambana-hambana, ku katsa ni mirhi ya swimilana, ku horisa hi tlhelo ra moya ni mihivahivana ya vanhu vakhale.
Ku ringana malembe-xidzana yo tala, tindlela leti ta ndhavuko to horisa ti hoxe xandla swinene eku lulamiseni ka swiyimo swo hambana-hambana swa rihanyo ni ku hlayisa Vanhu va le tikweni leri tanihi leswi mimirhi ya xiYuropa a yi nga se tala ngopfu.
Vatshunguri va xintu na vanhu van’wana va ha ti titshegile hi vutlhari lebyi nga hundziseriwa kusukela ka vanhu vakhale loko swita ka ku tshungula mavabyi na swiyimo swinwana swa vutomi.
Kungu ra Yunivhesiti ya Free State:
Exikarhi ka mintlhontlho ya mali, Yunivhesiti ya Free State yi tekile goza lerikulu ro endla mindzavisiso ya mirhi ya xintu, leswi titisisiwa hi Profesa Motlalepula Matsabisa.
“Hi ku endla vulavisisi eka vutshunguri bya le ndzhaku (Post) ka COVID-19 hi ku tirhisa maendlelo yo horisa ya xintu, yunivhesiti yi kongomisa ku hlanganisa mirhi ya manguva lawa na maendlelo yo horisa ya ndhavuko,” ku vula Prof. Matsabisa.
“Kungu leri ra ndzavisiso ri lemuka xilaveko xo lavisisa maendlelo man’wana ya nhlayiso wa rihanyo na ku tirhisa vutivi bya vutshunguri bya ndhavuko,”ku engeta Prof Matsabisa.
Ku vekisa eka ndzavisiso wa mirhi ya ndhavuko (Xintu ) swi nga ha pfula swivandla swo tala, swo fana na ku pfumelela ku tiyisisiwa ka sayense ka maendlelo ya ku horisa ya ndhavuko, vulavisisi hambi ku ri ku endla mitirho.
Leswi swi nga ha tlhela swi nyika masungulo yo tiya ya ku hlanganisiwa ka mirhi ya Ndhavuko eka tisisiteme ta nhlayiso wa rihanyo leti tolovelekeke.
Tanihileswi misava yi nga si kumaka murhi wo tshungula Covid 19, swi nga endla leswaku ku ri na mirhi wa xintu lowunga kotaku ku tshungula xitsongwatsongwana lexi.
