Hosi yi Endzela Xikolo Endzhaku ka Mhango
Themba Chauke
Hosi Maswanganyi a endzerile xikolo xa le hansi xa Dingamazi endzhaku ka ku wa ka silingi leyi yi vaviseke vana va khume-mbirhi va ka Giredi 5. Mhango leyi yi tisile swivutiso swo hlaya mayelana na xiyimo xa muako wa xikolo xikan’we na vamaki va xikolo.
Tsakani Macevele, loyi a nga xirho xa Huvo ya Vufambisi bya Xikolo, u kombisile ku vilela swinene hikokwalaho ka mhango leyi, laha a nga vula leswaku mhango leyi a yi ta va yi nga humelelanga loko Ndzawulo ya Dyondzo a yi landzelerisile hi nkarhi lowu vamaki va xikolo a va aka muako lowu.
“Hi khumbhekile ngopfu hi mhango leyi tanihi vatswari na vaakatiko va muganga wa le Dingamazi. Vana vo hlaya a va nga ngheni xikolo hikokwalaho ka mhango leyi. Hi kombela leswaku Ndzawulo ya Dyondzo yi landzelerisa loko vamaki va aka miako ya swikolo eka mikarhi leyi taka.”
“Lexi xi hlamarisaka hi leswaku, a hi khale ndhawu leyi ya ha ku lunghisiwa, kambe namuntlha ku hahlukile. Swi sungurile hi khumbhi, endzhaku ka sweswo, ku landzerile silingi ya tlilasi ta Giredi 5”, ku boxa Macebele.
Martin Mathebula, nhloko ya xikolo, u hlamuserile leswaku ku wa ka silingi ku endlekile endzhaku ka loko vana va vuya eku wiseni hi awara ya khume nimixo. “Ndzi te ndzi tshamile ehofisini ya mina hi awara ya khume nimixo, ndzi twa mpfumawulo wa mukhosi wa vana va ka Giredi 5. Ndzi te loko ndzi ku ndza huma, ndzi hlanganisiwa hi n’wana loyi a tisiwa ehofisini ya mina a phopha na ngati”.
“Hi n’wi tsutsumiserile exibedlele hikuva nhlonghe ya nhloko yakwe a yi vavisekile swinene. Nkaye wa swichudeni a swi nga vavisekanga ngopfu, kambe nharhu wa swona a swi vavisekile swinene. Hambiswiritano, hi khensa vaongori hikuva va kotile ku va ongola va tlhela va va ntshuxa va vuyela emakaya ya vona hi awara ya nkaye na madyambu hi siku rero”, ku vula Mathebula.
Mathebula u vika leswaku vakamberi va hehla leswaku silingi leyi yi wile hikokwalaho ka ku va yi nga beleriwanga kahle, naswona swipikiri leswi swi tirhisiweke a hi swona swa mfanelo. Hambiswiritano, vatirhi va bakanyerile etlhelo swihehlo swa vakamberi laha va nga vula leswaku ku wa ka silingi swi nga va swi vangiwile hi swivangelo swin’wana tanihi vamangedyana.
Endzhaku ka n’wangulo wa vatirhi, vaaki na vurhangeri bya xikolo va bakanyerile etlhelo n’wangulo lowu. “Swi le rivaleni leswaku silingi a yi wisiwanga hi vamangedyana, naswona switirhisiwa leswi tirhisiweke a hi swona swa mfanelo”, ku vula Mathebula. Muyimeri wa vaaki tlhelo muyimeri wa swichudeni u seketerile marito ya nhloko ya xikolo tanihileswi na yena a ri kona eka nhlengeletano wa vuendzi bya Hosi Maswanganyi.
Hosi Maswanganyi u kombisile ku vilela hi tlhelo ra matiyelo na maakelo eka miako ya mfumo. “Lowu i muako wa mfumo, a hi mathumbhani, naswona a hi maakelo hinkwawo lawa ya pfumeleriwaka. Laha hi vulavula hi xikolo lexi xi ndlandlamuxiwaka hi mfumo”.
“A hi langutelanga ku vona maakelo ya xiyimo xa le hansi, kumbe ku tirhisiwa ka switirhisiwa swo ka swi nga ri swa mfanelo. Ndzawulo ya Dyondzo yi fanerile ku tirha hi matimba ku kambela hi mikarhi leyi vamaki va nga le ku akeni ku tiytisisa leswaku va aka miako leyi tiyeke”, ku vula Hosi Maswanganyi.
Muvulavuleri wa Ndzawulo ya Dyondzo Mike Maringa u paluxile leswaku vulavisisi bya ha ya emahlweni. “Vulavisisi byi ya emahlweni, naswona hi ta teka goza leri faneleke loko xivangelo xi kumekile. Tsundzukani leswaku xikolo lexi i xa khale, naswona xiphemu lexi hahlukeke i xiphemu lexi xi nga lo pfuxetiwa.”
Nghozi leyi yi endlile leswaku ku languteriwa miako yo tiya kuya emahlweni ku endlela vuhlayiseki bya swichudeni.