Masipala wu Nghenisa Gezi

Themba Chauke

Eka ntlimbo lowukulu wo antswisa ku humesiwa ka ntirho ni ku antswisa vutomi bya vaaki lava tshamaka ematikoxikaya, Masipala wa Giyani wu sungurile ku tirha hi matimba ku nghenisa gezi emigangeni yinharhu leyi lavaka mpfuno wa gezi. Miganga leyi yi katsa muganga wa ka Xikukwani Eco-Park, Risinga View, na Ndhambi.

Xitiviso lexi xi endliwile hi nkarhi wa nhlengeletano wa ku nyiketa vatirhi lava thoriweke ku tirha eka tiprojeke, lowu a wu khomiwile etihofisini ta Masipala. Xiendlakalo lexi xi veke xiteji xa nkoka swinene eka matshalatshala ya masipala yo pfala mavangwa ya vumaki ni ku nyika vuhlayiseki lebyi lavekaka, ngopfu-ngopfu eka tindhawu leti ta ha kulaka hi vatshami.

Loko a vulavula endzhaku ka xiendlakalo lexi hi vito ra meyara Thandi Zitha, Nhloko ya Vumaki bya masipala, mukhaselara Thamsanqa Mabunda, u hlamusele leswaku ntirho lowu wa ku nghenisa gezi i xiphemu xa nkoka xa nhluvuko wa nkarhi wo leha wa masipala wa Giyani.

 “Tiphurojeke leti ta gezi ti ta pfuna mindyangu ya 847 hinkwato, laha 362 va tshamaka eka Xikukwani Eco-Park, 343 eRisinga View, na 142 eka Ndhambi,” ku hlamusela Mabunda. U te ntirho lowu wu ta katsa ku nghenisa mitila ya gezi, na ku hlanganisa mimiti na ntila wa gezi, ntirho lowu wu ta endliwa hi makhondiraka na vakulukumba lava tivikisiweke hi nkarhi wa nhlengeletano                 .

Mabunda u hlanganiIe na Mufambisi wa xithekiniki, Bongani Mashele, xikan’we ni ntlawa wa vatirhisi lavakulu va masipala. Mutshamaxitulu wa Komiti ya Timali ta Masipala (MPAC), mukhaselara Erick Makondo, na vakhaselara van’wana lavakulu va ve kona ku kombisa nseketelo wa politiki ni ku tiyisisa leswaku tiphurojeke ti famba kahle ti tlhela ti hela hi nkarhi.

Hi nkarhi lowu fanaka, tiphurojeke leti ti languteriwile ku teka nkarhi wa tin’hweti ta nhungu ku sukela hi siku ra ku nyikeriwa ka ndhawu, naswona ti languteriwile ku hela hi ti-20 ta Nyenyankulu lembe leri landzelaka. Ku tlhelela eka ku humelerisa gezi ntsena, phurojeke leyi yi languteriwe ku tisa ntirho ni nhluvuko wa ikhonomi eka vaaki va le tindhawini leti. “A hi tisi ku voninga ntsena emakaya, kambe hi tlhela hi pfuxa ikhonomi ya ndhawu hikuva mitirho yo tala yi ta tumbuluxiwa hikwalaho ka tiphurojeke leti tinharhu,” ku vula Mabunda.

Mabunda u vule leswaku masipala wu veka emahlweni ku aka switirhisiwa swa nkoka leswaku wu kota ku antswisa vutomi bya vaaki hinkwavo va masipala wa Giyani. “Tanihi masipala, hi ya emahlweni hi veka emahlweni vumaki tanihi xiphemu xa hina xa nkarhi wo leha.” wa gimeta.