Xindzhuti xi vuyisiwa

Hi Ntsakisi Gracia Chauke

Meyara wa Masipala wa Muganga wa Collins Chabane, Cllr Shadrack Maluleke, hi siku ra vu 23 Dzivamisoko 2024 u rhangele ku nyiketiwa ka ximfumo ka tiphurojeke tinharhu ta switirhisiwa leswi hetiweke edorobeni ra Malamulele na muganga wa Xitlhelani endzeni ka Masipala wa Collins Chabane.

Kasi leswi i xiphemu xa ku hatlisisa ku pfuxetiwa ka doroba naswona i ndlela yo lwisana na vusweti na ku pfumaleka ka mintirho. Tiphurojeke leti nyikiweke ti katsa: makete wuntshwa wa switolo lowu nga langutana na Masingita Crossing; xitichi xa mabazi na tihofisi; xikan’we na ku hundzisela mphakelo wa gezi eka miminti ya 150 eMalamulele ‘B-extension’.

“Tanihi masipala, hi lulamisile yuniti ya nhluvukiso wa ikhonomi ya miganga tanihi nkongomiso wa nkoka eka ku nyika matimba eka miganga hinkwayo, ku tihanyisa na ku tumbuluxa mitirho, naswona hi ta ya emahlweni hi endla leswi eka swiphemu hinkwaswo swa masipala wa hina leswaku ku nga vi na muaki wa Collins Chabane loyi a etlelaka a ri na ndlala,” ku vula meyara Maluleke.

Hi nkarhi wa ku nyiketiwa ximfumo ka switolo emugangeni wa Xitlhelani, meyara u vule leswaku, “namutlha hi hlanganile lani ku yisa emahlweni migingiriko yo famba hi vuyerisa ndzhuti na ntikelo eka va n’waswimawusa va hina lava ava nga koti ku tirha loko kuri na mpfula kumbe ku hisa ngopfu, xivono xa hina tanihi masipala I ku ndlandlamuxa switolo leswi Kuya fika emasungulweni ya gondzo ro nghena edorobeni ra hina.”

“Tanihi masipala wa muganga wa Collins Chabane, hi lava ku cinca xivumbeko xa laha vanhu va nghenaka hi kona loko va nghena edorobeni ra hina. Hi ku tsakela ka hina hi tlhela hi lava ku vona va n’waswimawusa va tirhela endhawini leyi nga basa leswaku leswi va swi xavisaka swi ta koka rinoko,” ku engetela meyara.

Meyara u ye emahlweni a vula leswaku leswi va lavaka ku swi fikelela tanihi masipala, I ku sasekisa doroba ra vona leswi nga ha pfunaka ku koka rinoko eka vavekisi loko va vona ndhawu ya Malamulele yi tshamisekile. U gimetile hi ku kombela vaakatiko ku hlayisa miako leyi no tiyisisa leswaku yi tshama yi ri ndhawu yo basa hi minkarhi hinkwayo.

Hi nkarhi lowu fanaka, loko a nyiketa ximfumo xitichi xa mabazi, meyara u vule leswaku “hi tlhela hi tsaka hikuva xitichi xa hina xa mabazi xi pfule ximfumo laha hi swi tivaka leswaku swi ta hunguta ntlimbano loko vana va hina va ya eswikolweni naswona xitichi lexi xi ta koka rinoko eka vanhu lava va ha lavaka ku endla vuvekisi na lava va ha lavaka ku nghenelela eka bindzu ra swa vutleketli.”

Swa ha te tano, endzhaku ka ku nyiketa ximfumo mphakelo wa gezi eka vaaki va Malamulele ‘B-extension’, meyara Maluleke u khensile vaakatiko va ndhawu liya ku tikhoma ka vona no kondelela loko mfumo wa ha hetisisa ku nghenisa gezi eka miminti yo hambanana.

“Namutlha mi akumela gezi ra n’wina, tivani leswaku a hi gezi ra mfumo kambe i ra n’wina hikuva mfumo i vanhu, mfumo hi n’wina, se vuhlayiseki bya gezi leri byi le mavokweni ya n’wina ku suka sweswi kuya emahlweni”.

Kasi phurojeke leyi ya gezi yi durhile kwalomu ka ntsengo wo hinda mbirhi wa mamiliyoni ya tirhandi. Hi nkarhi wa migingiriko leyi meyara a joyiniwile hi swirho swa komiti ya vulawuri, ntlawa wa vufambisi bya tipolitiki, vakhanselara ni vatirhela-mfumo lava a va rhangela hi mufambisi wa masipala.