Meyara A Rhangela Pfhumba ro Basisa, A Tshikelela eka Recycling and Waste Reduction

MALAMULELE – Hi ku endla Recycling, ku hunguta thyaka ‘Waste Reduction’ xikanwe ni ku tirhisa tipulasitiki hi ku vuyelela, a hi basisi ndhawu leyi hi tshamaka ka yona ntsena kambe hi tlhela hi hlayisa mbango wa tiko kumbe misava leyi hi hanyaka eka yona.

“Bodlhela rin’wana na rin’wana, xigwitsirisi, kumbe phepha leri hi ri tlheriselaka endzhaku ‘Recycle’ ri hundzuka goza lerintsongo ro ya eka ku basisa ndhawu ya hina,” leswi a swi vuriwa hi Lisa Miller, mutivi loko swita eka Recycling.

Ku tinyiketela ka vaaki eka mbango swi vonakile eka pfhumba leri a ri khomiwile hi meyara wa Masipala wa Collins Chabane Mavhiki lawa ya hundzeke, lani a va rhwalela no hunguta tipulasitiki leti tirhisiweke kan’we hi vaaki.

Meyara Maluleke u burisanile na madzana ya vaaki eTaxi rank lani a nga vula leswaku ku tshama eka doroba leri nga basa swi ta vuyisela ku tinyungubyisa na xindzhuti eka vaaki va ndhawu ya leyo.

“Pfhumba leri a hi ra siku rin’we ntsena, kambe ri katsiwa ka migingiriko leyi yaka emahlweni leyi simekiweke eka vaaki naswona leyi kongomisiweke eka ku basa miganga ya vaaki eka Masipala wa Collins Chabane,” ku vula Meyara Maluleke. Meyara u joyiniwe hi swirho swa Exco, Vakhanselara na swirho swa vufambisi bya Masipala.

Loko munhu un’wana na unw’ana a hamba a tirhisa tipulasitiki hi ku vuyelela u va a kha a hunguta ku thyakisiwa ka mbango hi tipulasitiki leti ti nga cukumetiwa enzhaku ka ku tirhisiwa kanwe, hi vaaki va n’wana.

Sarah Green, Mutivi wa Nthyakiso wa Tipulasitiki u vula leswaku, “Nkarhi wun’wana na wun’wana loko hi hlawula ndlela yo tirhisa tipulasitiki hiku vuyelela, hi va hi kha hi hoxa xandla eka ku basisa malwandle hambi ku ri ku hlayisa swilo leswi swi hanyaka eka wona ku katsa na ti hlampfi.

Swin’wana swa switsundzuxo leswi swi nga pfunaka vaaki leswaku va hlayisa mbango lowu hi hanyaka eka wona, swi  katsa leswi:

1. Sort and Separate: Veka swibye swo hambana hambana swo chela thyaka leswi switaku pfuna, ku kota ku hambanisa thyaka no tlhela swiku olovela loko u lava ku tlhela u swi tirhisa nakambe. U nga veka bhini yo chela maphepha, tinghilazi, tipulasitiki, hambi ku ri tinsimbi.
2. Upcycling Fun: tanihi munhu u fanele kuva na vutshila, leswi swi taku pfuna ku hundzula swibye swa khale swi va swibye leswi u nga ta swi tirhisaka ku swilo, kufana na ku hundzula xikhubu xo chela mati leswaku xiva ndhawu leyi u nga ta kota ku byalela kona swimilana.
3. Mindful Purchasing: Loko u xava swilo swo tirhisa hlawula swilo leswi endliweke hi switirhisiwa leswi vuyeleriweke ‘Recyling’.
4. Ku endla manyoro: Anakanya hi ku endla manyoro eka thyaka leri ri nga kona kutani u chela emisaveni leyi u nga ta byala kona swi milana kufana na mihandzu na miroho.

Loko vaaki va ri karhi va hlangana ku hunguta thyaka na ku lwela ku vuyiseriwa ka swilo, va va vari kari va byala mbewu leyinene ya vumundzuku eka mbango. Hi ku amukela maendlelo lawa ya nga ta tshama nkarhi wo leha, a va ti tumbuluxeli ndhawu leyi tengeke ntsena kambe va tlhela va siya ndzhaka leyinene eka tinxaka leti taka.