Masipala wu nyika tindlela to hakela swikweleti
Hi Orlando Chauke
Masipala wa Greater Giyani wu yisa xirhambo eka vaaki hinkwavo lava nga na swikweleti swa masipala leswi nga hakeriwangiki ku tirhisa nongonoko wo hlawuleka lowu endleriweke ku va pfuna ku hakela tiakhawunti ta vona.
Tanihi xiphemu xa kungu leri, masipala wu nyika swihunguto leswikulu eka vanhu lava taka emahlweni ku lulamisa swikweleti swa vona, ku nyika nkarhi wo hlawuleka wa mpfuneto wa timali na ku sungula hi vuntshwa.
“Hi ku tirhisa nongonoko lowu, masipala wu kongomisa eka ku tlakusa vutihlamuleri bya vaaki na ku tiyisisa leswaku vaaki va nga fikelela vukorhokeri bya nkoka handle ka ntshikelelo wa swikweleti,” ku vula meyara wa Greater Giyani.
“Hi ku lulamisa tiakhawunti ta vona, vaaki a va basisi ntsena swiboho swa vona swa timali kambe va tlhela va hoxa xandla eka vuswikoti bya masipala byo tisa vukorhokeri lebyi antswisiweke, ku fana na mati, nkululo, na vulawuri bya thyaka,” ku vula yena.
Hi ku ya hi yena, kungu leri ri kongomisa ku nyika vaaki nkarhi wo sungula lembe lerintshwa leri nga riki na swikweleti.
Ku nga khathariseki leswaku va kolota mali yitsongo kumbe mali yo tala, masipala wu va khutaza ku endzela tihofisi ta vona ta swa timali leswaku va ta bula hi tindlela to lulamisa timhaka.
“Hambiloko u vona onge a wu nge swi koti ku hakela xikweleti xa wena hi ku helela, u nga ha hlamala ku kuma leswaku swihunguto ni malunghiselelo ya hakelo lama nga kona swi nga endla leswaku ku basisa akhawunti ya wena swi fikeleleka,” ku hlamusele meyara.
Zitha u vule leswaku nongonoko lowu wa ha ya emahlweni naswona a ku na masiku yo hetelela kumbe yo pfala ya nga vekiwa, leswi pfumelelaka vaaki ku endzela tihofisi ta swa timali hi ku olova ku vutisa hi tindlela leti va nga ti hlawulaka.
U vule leswaku masipala wu tiyisisa un’wana na un’wana leswaku ku hava xikweleti lexi nga xikulu ngopfu ku xi hakela, hikwalaho ka nxaxamelo wa swintshuxo swa hakelo leswi cinca-cincaka leswi lulamisiweke ku amukela swiyimo swo hambana swa timali.
Xiboho xi ta endzhaku ka ku tsandzeka loku yaka emahlweni ka masipala nghenisa mali leyi eneleke eka malembe yo landzelelana.
Hi nkarhi wa nhlengeletano ya mpimanyeto wa lembe leri nga hundza, ntlhontlho wa nhlengeleto wa mali leyi nga ringanelangiki wu kombisiwile tanihi mhaka ya nkoka laha masipala wu lweke hi matimba ku endla nhluvuko lowu vonakaka.
swiphiqo leswi swa timali swi vangiwa hi vaaki, hikwalaho ka swivangelo swo hambana, laha va vonakaka va nga swi lavi ku hakela vukorhokeri bya vona bya masipala, leswi yaka emahlweni swi nyanyisa ntshikelelo wa timali eka masipala.
Hikwalaho vaaki va komberiwa ku teka nkarhi lowu ku hakela swikweleti swa vona ku pfuneta ku lulamisa ntlhontlho wa timali ta masipala.
“Ku basisa swikweleti swa wena a swi ku vuyerisi ntsena tanihi munhu hi kambe swi tlhela swi tiyisa vuswikoti bya masipala ku tirhela vaaki hi ndlela leyinene,” a engetela.