GGM yi hetisa ndhawu yo lahla malakatsa
Hi Orlando Chauke
Masipala wa Greater Giyani wu hetelele wu thorile mukondleteri ku hetisa ndhawu yo lahlela malakatsa, leyi nga tshama yi nga tirhi ku sukela loko yi hetiwile ro sungula kwalomu ka malembe manharhu lama hundzeke hikwalaho ka mintlhontlho yo hambana hambana. Ku akiwa ka ndzhawu yo lahlela malakatsa swisungule hi 2013 kambe swi langutane na mintlhontlho yotala endleleni kufikela loko yi hetelela yi hetiwile hi Mawuwani 2021.
Ndhawu yo lahla malakatsa a yi languteriwile ku sungula ku tirha n’waxemu, hambiswiritano, yi vikiwe ku va yi nga helelanga endzhaku ka loko Komiti ya Photifoliyo ya Palamende ya Mati na Nkululo yi kumile timhaka to tala ta ku nga landzeleli milawu leti a ti fanele ku lulamisiwa ndhawu yi nga si sungula ku tirha.
Kutani masipala wu nyikiwile nxaxamelo wa ku engeteriwa loku lavekaka na ku lulamisiwa loku a ku fanele ku endliwa Ndzawulo ya Mati na Nkululo yi nga si yi nyika layisense yo tirha. Hi Ravumune, Meyara wa Greater Giyani Thandi Zitha u tivise mukondleteri loyi a nga ta lulamisa timhaka leti hi ntsengo wa R8.7 million eka nkarhi wa tinhweti tinharhu.
Loko a vulavula eka xiendlakalo lexi, meyara u vule leswaku ndhawu yo lahla malakatsa, leyi tekiwaka tanihi yin’wana ya tindhawu letikulu to lahla malakatsa exifundzhenintsongo xa Mopani, yi ta nghenisa mali yo tala swinene eka masipala loko yi hetisekile naswona u komberile vaaki lava nga ekusuhi na ndhawu leyi ku seketela mukondleteri.
“Ku hetisisiwa ka ndhawu leyi yo lahlela thyaka swi ta tisa mintirho eka vaaki va ndhawu na ku tlakusa nhlengeleto wa mali ya masipala. Ndhawu leyi yikulu ku ringana ku amukela malakatsa lema humaka eka timasipala ta vaakelani xikan’we na mabindzu ya phurayivhete, lawa na wona ya nga tsakelaka ku yi tirhisa ga hakela mali,” ku vula yena
Hi nkarhi lowu fanaka, mpimo wa ntirho lowu lavekaka ku endla leswaku ndhawu yo lahla malakatsa yi tirha wu katsa ku vekiwa ka mpimo lowu vekiweke wa sisiteme yo hlengeleta mati, ku vekiwa ka ‘geotextile’ yo hambanyisa ehenhla ka sisiteme yo hlengeleta mati, na ku lulamisiwa ka timhaka tin’wana to hambana ta xithekiniki.
