Mimovha leyi lulamelangiki yi susiwa

Hi Orlando Chauke

Loko nguva ya makhisimusi yi tshinela, masipala wa Greater Giyani wu sungurile pfhumba ra matimba ro susa mimovha leyi nga fambekiki emagondzweni. Kungu leri, leri sunguleke mavhiki mambirhi lama hundzeke, ri kongomisiwile eka ku tiyisisa vuhlayiseki bya vaaki na ku ndlandlamuxa vufambisi bya vutleketli bya le magondzweni ku tilulamisela ku engeteleriwa ka ku fambafamba ka vanhu na nhundzu hi nkarhi wa tiholideyi.

Ku ya hi muvulavuleri wa masipala Steve Mavunda, nhlokomhaka ya pfhumba leri i ku lulamisa timhaka to hambana leti hoxaka xandla eka swiyimo swo chayela leswi nga hlayisekangiki. “Hi kongomisa ngopfu eka mimovha leyi nga na ndzhwalo wo tlula mpimo, vachayeri lava nga riki na maphepha, na mimovha yo fambisa leyi tirhaka handle ka mpfumelelo lowu lavekaka,” a hlamusela.

Mavunda u engeterile leswaku matshalatshala ya masipala i xiphemu xa kungu ro anama leri kongomisiweke eka ku hunguta timhangu ta le magondzweni na ku tiyisisa leswaku mimovha hinkwayo leyi nga emagondzweni yi fikelela swipimelo swa vuhlayiseki leswi lavekaka.

“Tanihi masipala, i vutihlamuleri bya hina ku tiyisisa ku chayela hi vutihlamuleri na vuhlayiseki emagondzweni ya hina. Vukona bya mimovha leyi rhwaleke ngopfu na leyi nga fanelangiki ku famba a byi amukeleki nikatsongo, tanihi leswi byi nga na khombo lerikulu ku nga ri eka vachayeri ntsena kambe na le ka vatirhisi van’wana va magondzo,” ku vula yena.

Vachayeri va mimovha lava khomiweke va ri karhi va chayela va nga ri na maphepha lama faneleke kumbe va tlula milawu ya vutleketli va langutane na ku hakerisiwa tihakelo na swigwevo swin’wana, kasi mimovha leyi hlulekaka eka swikambelo swa ku kota ku famba egondzweni ya tekiwa ku kondza ku endliwa ku lunghisa loku lavekaka. Pfhumba leri se ri endle leswaku mimovha yo hlaya yi susiwa emagondzweni, laha vini va yona va bohekaka ku hakela tihakelo loko va lava yi ntshunxiwa.

Hi ku nghena loku languteriweke ka vapfhumba/ vaendzi na vaaki lava endzelaka maxaka hi nkarhi wa nguva ya makhisimusi, Mavunda u vule leswaku masipala wu teka maendlelo yo rhanga ku sivela timhangu na ku hlayisa ku hleleka emagondzweni.

Hi ku ya hi yena, mpfhumba leri ri ta tiya loko nguva ya makhisimusi yi tshinela, hi ku engeteleriwa ka ku vekiwa tihlo eka tindhawu ta nkoka to kambela na le ka tindlela letikulu, ku katsa na gondzo ra R81. Masipala wu tsundzuxa vaaki hinkwavo na vafambisi va vutleketli ku landzelela swipimelo swa vuhlayiseki bya le magondzweni na ku tirhisana na valawuri ku tiyisisa nguva ya makhisimusi leyi hlayisekeke eka un’wana na un’wana.

“Tanihi masipala, hi tshama hi tiyimiserile ku tiyisisa leswaku magondzo ya hlayisekile eka vatirhisi hinkwavo va magondzo hi nkarhi wa nguva leyi. Hikokwalaho, hi kombela vatirhisi hinkwavo va magondzo ku tiyisisa leswaku mimovha ya vona yi le ka xiyimo lexi faneleke va nga si chayela egondzweni, tanihi leswi maphorisa ya hina ya nga ta va eka gondzo rin’wana na rin’wana lerikulu ya lava mimovha leyi nga fanelangiki egondzweni,” ku vula yena.